Inspiracją do podzielenia się z Państwem poniższymi refleksjami były dwa wydarzenia z minionej soboty. Pewien artykuł i pewne spotkanie.

Artykuł red. Dariusza Rosiaka ukazał się w „PlusMinus” - weekendowym dodatku do Rzeczpospolitej. Już sam tytuł „Dyktatura bylejakości” wyjaśnia, co publicystę boli. Nie zamierzam go streszczać, po prostu polecam tę lekturę!
Tu tylko dwa cytaty.
Pyta Rosiak: „Dlaczego przez ponad 20 lat od odzyskania niepodległości bohaterami naszej wyobraźni nie są polscy globalni gracze, wyrosłe wśród nas talenty i geniusze, tylko miernoty polityczne i przeżuwacze cudzych myśli? Dlaczego nasze uniwersytety nie liczą się w świecie, dlaczego nie ma polskiej nokii ani skody, dlaczego szczytem marzeń bogatych rodziców pozostaje wysłanie dziecka na studia do Anglii i dlaczego szczytem marzeń dzieci bogatych rodziców jest wyjazd na studia do Anglii?” I dalej: „Bylejakość trwa, osadza się w nas, kształtuje nasze otoczenie, determinuje nasze oceny. Jest dla nas jak kaftan bezpieczeństwa, ze wskazaniem na bezpieczeństwo - po co się dalej wysilać, po co nam jakieś skoki cywilizacyjne i marzenia ściętej głowy? Mieliśmy raz marzenie w 2005 roku, nazywało się POPIS, to miało być ostateczne zerwanie z miernotą i bylejakością, tak to przynajmniej rozumiało wielu Polaków skazanych dziś na polityczne sieroctwo. Sami sobie winni - mówią polityczni realiści - nie trzeba było wierzyć w mrzonki.”
Jeśli normalność, wiara w zdrowy rozsądek i w rzeczywisty potencjał tkwiący we własnym narodzie, podbudowana dawką odważnej kreatywności to mrzonki, to już nic nie rozumiem i rozpacz ogarnia... I nie dziwota, że Polska grzęźnie w bylejakości, dryfując Bóg wie dokąd. Jak fregata piękna na oko ale bez żagli, steru i kompasu...
Czy tak być musi? Jasne że nie! Są inicjatywy, które dowodzą że nie brak ludzi, którym ten dryf zdecydowanie nie odpowiada. By wymienić tylko takie, bardzo różne zresztą zjawiska jak „Polska - Wielki Projekt”, czy intelektualny ferment znany uczestnikom kolejnych Kongresów Obywatelskich. O politycznej publicystyce spod różnych szyldów nie mówiąc...

Przechodząc na lokalne podwórko – kilka zdań o ważnym, sobotnim spotkaniu.
Zorganizowała je Jeleniogórska Rada Biznesu wspólnie z jeleniogórskim Cechem Rzemiosł Różnych i Przedsiębiorców, Federacją Przedsiębiorców Polski Zachodniej oraz Zrzeszeniem Handlu i Usług w Jeleniej Górze. Miejscem spotkania była siedziba J.R.B. w zabobrzańskim Matex’ie. Dlaczego uważam, że to było ważne? Dla mnie był to świeży dowód, iż przynajmniej część społeczeństwa nie chce się godzić na ową bylejakość. W tym przypadku - w skali naszej podkarkonoskiej „małej ojczyzny”.
To po pierwsze. A po drugie ważne było iż właśnie to środowisko, przedstawiciele sektora przedsiębiorczości i ludzi biznesu, uznało za słuszne poświęcić w słoneczny weekend kawałek prywatnego czasu na obywatelską debatę. O czym? O znanych walorach, a przede wszystkim o niewykorzystanych atutach Jeleniej Góry i okolic.
W debacie, którą sprawnie poprowadził prezes J.R.B. Zdzisław Dąbrowski wypowiedziała się większość spośród ponad 30 uczestników spotkania, a także troje zaproszonych gości, w istocie - adresatów przesłania, jakie organizatorzy kierują do lokalnych i regionalnych władz samorządowych. Byli to: posłanka na Sejm R.P. Zofia Czernow, przewodniczący Sejmiku Dolnośląskiego Jerzy Pokój i wicemarszałek Dolnego Śląska Jerzy Łużniak. Tematyka spotkania rozległa, nie ograniczająca się bynajmniej do tego co trapi jeleniogórskich przedsiębiorców, dotykająca praktycznie wszystkich najważniejszych problemów regionu, ton wypowiedzi często mocno krytyczny, temperatura debaty wysoka. Streścić dyskusji nie próbuję. Ale chyba nie pomylę się twierdząc że wszyscy wyszli przekonani, iż nie był to czas stracony, bo oto uruchomiony zostaje ważny dyskurs, który koniecznie trzeba kontynuować. Dał temu wyraz Jerzy Pokój proponując w podsumowaniu kontynuowanie spotkań w rytmie raz na kwartał, każdorazowo koncentrujących się na ustalonych wcześniej konkretnych tematach i problemach. Termin kolejnej debaty ustalono na początek marca.

Jak jeden i drugi wątek mają się do siebie?
W głosach przedsiębiorców powtórzył się motyw braku wizji rozwoju Jeleniej Góry. Coś jakby wołanie quo vadis Jelenia Góro? Nikt nie przeczy: są plany, są programy, są pozyskiwane i wykorzystywane fundusze unijne, jest szereg interesujących inicjatyw kulturalnych, jest spory ruch inwestycyjny. A jednak… Czy to wszystko układa się w jakąś spójną, całościową wizję Miasta za lat 10, 20 i potem też? Taką która animowałaby ludzką wyobraźnię, z którą jeleniogórzanie utożsamialiby się w pełni i z przekonaniem? Czy w sumie nie jest tak, że nasze umiłowane Miasto, o którym dyskutujemy na forum pod ambitnym hasłem „Jelenia Góra bez kompleksów”, może niestety… wybaczcie patrioci lokalni… służyć za ilustrację tezy Dariusza Rosiaka o wszechobecnej polskiej bylejakości? Bo co tu mamy? Po pierwsze - niedrożność komunikacyjnych połączeń ze światem. Po drugie - Jelenią Górę nie jako cel dla turystów ale nadal jako punkt tranzytowy na szlaku w Karkonosze. I to najlepiej te czeskie, bo Czesi radzą sobie w tej branży dużo lepiej. Po trzecie – dominację handlu wielkopowierzchniowego, kwitnącego kosztem padającej handlowej drobnicy. Po czwarte – brak atrakcyjnych wizualnie i funkcjonalnie przestrzeni publicznych, zdolnych przyciągać i integrować mieszkańców (jeleniogórski rynek z „Majówką” i Plac Piastowski, tylko w części ten postulat spełniają). Za to ileż miejsc wręcz odpycha estetycznym substandardem i zaniedbaniem. Przykład sztandarowy – aleja Wojska Polskiego. Zresztą jaka tam „aleja”! W urbanistyce to pojęcie jest zarezerwowane dla ciągów komunikacyjnych, których wizerunek kształtuje odpowiednio zakomponowana zieleń: właściwe gatunki drzew, poszczególne egzemplarze jednorodne gabarytowo i wiekowo, pieczołowicie pielęgnowane, etc… Przecież ta ulica tak kiedyś wyglądała, o czym mówią fotki z lat, gdy nas tu jeszcze nie było. To o zieleni. A architektura? Mimo fatalnego stanu sypiących się elewacji, widać że tworzyli ją dobrzy projektanci i solidni mistrzowie sztuki budowlanej. A dziś? Czy mamy świadomość, jak wielu przybyszów z zewnątrz, w tym owych turystów, których tak chcielibyśmy zatrzymać, obraz Jeleniej Góry utrwala w swojej podświadomości przejeżdżając właśnie tą, niegdyś reprezentacyjną arterią miejską?
Po piąte, po szóste i tak dalej…
Problemów i pytań multum. Co czynić, aby młodzież masowo nie opuszczała Jeleniej Góry? Jak wiązać obywateli z miejscem zamieszkania?
W stolicy, znany architekt Czesław Bielecki uruchamia właśnie, poprzez interaktywny portal internetowy, próbę wciągania współobywateli w żywe i twórcze uczestniczenie w życiu oraz problemach Warszawy. Warto będzie obserwować ten eksperyment…
W takiej lub zbliżonej formie, bądź też w jakiejś całkiem innej, własnej konwencji „made in Jelenia Góra”, jest to z pewnością do pomyślenia także u nas.
Grunt wydaje się przygotowany. Myślę n.p. o kilkuletniej już tradycji publicznych debat na salonach BWA w ramach „Obserwatorium Karkonoskiego”, czy o tym co piszą, lub wręcz o co walczą moi szanowni sąsiedzi na tym blogowisku, których serdecznie pozdrawiam!.
To z czym zetknąłem się w sobotę w MATEX-ie jest nowym, krzepiącym sygnałem, że może jednak nie jesteśmy nieodwołalnie skazani na bylejakość.
Ciąg dalszy nastąpi…